Opbouw van de huid

De huid is een relatief complex orgaan en essentieel voor de overleving van het individu. Zij bestaat uit drie delen.  Het buitenste gedeelte heet epidermis of opperhuid. Hieronder heeft men de dermis of lederhuid en het onderste gedeelte noemt men hypodermis of subcutis en is best gekend als de vetlaag.

Epidermis of opperhuid

De epidermis of de opperhuid is voornamelijk opgebouwd uit dicht tegen elkaar liggende cellen : de keratinocyten verantwoordelijk voor de synthese van keratine, een zeer harde proteine.  Verder vindt men ook een aantal niet-keratinocyten, de dendritische cellen. Deze dendritische cellen zijn de melanocyten of pigmentcellen, de Langerhanscellen of immuun-competente cellen en de Merckelcellen of gevoelscellen.

De epidermis bestaat uit 4 verschillende lagen. Nieuwe huidcellen ontstaan onderin de opperhuid en schuiven dan langzaam naar de oppervlakte. Daar doen ze twee tot vier weken over. Als ze de oppervlakte hebben bereikt, sterven ze af en vormen ze het buitenste laagje van de huid, de hoornlaag. De epidermis is 0,1 à 0,2 mm dik.  De epidermis bevat wel zenuwuiteinden maar geen bloedvaten.

Stratum corneum of hoornlaag: deze laag bestaat uit  verhoornde, afgeplatte cellen, de corneocyten. Deze cellen zijn hun celkern kwijt en volledig gevuld met keratine. De corneocyten zijn omgeven  door het intercellulaire cement, bestaande uit lipiden.

Zij vormen de eerste fysieke barrière die bescherming biedt tegen aanvallen van buitenaf en tegen volledig uitdroging, deshydratatie genoemd.

Stratum granulosum of korrellaag: een reeks afgeplatte cellen waarvan de kern aan het afbouwen is. Ze bevatten dikke korrels die beschouwd worden als de voorlopers van keratine dat hoger in de hoornlaag aanwezig is.

Stratum spinosum of stekellaag: deze laag is rijk aan glycogeen. Ze bevat  de cellen van Langerhans . Deze spelen een belangrijke rol in het immuunsysteem.                   

Stratum basale: ook stratum germinativum genoemd daar cellen van deze laag kunnen delen en ontstaan geven door differentiatie aan alle bovenliggende keratinocyten  uit deze laag. Het onderste deel van deze laag bestaat uit een basaal membraan die  de verbinding vormt tussen de epidermis en de dermis. Hierdoor vindt er continu een uitwisseling van stoffen plaats.  De  Merckelcellen , die   een rol spelen in de tastzin, liggen tussen de basaal cellen.

Bovenop de hoornlaag ligt de hydrolipidenlaag. Dit is een mengsel van de lipiden van het intercellulaire cement, zweet en talg uitgescheiden door de huidklieren. Deze film vormt een beschermende laag. Het licht zure karakter ervan zorgt voor het evenwicht en onderhouden van de microbenflora.

Dermis of lederhuid

Dit is de laag onder de epidermis. Deze bestaat vooral uit bindweefselcellen en -vezels gelegen in een gelachtig grondstof. De fibroblasten zorgen voor de aanmaak van het bindweefsel. De voornaamste vezels zijn de collageen- en elastinevezels. Het collageen zorgt voor de stevigheid van de huid. Elastine zorgt voor de elasticiteit en de soepelheid van de huid. Daarnaast bevat deze laag een soort grondsubstantie die veel vocht kan vasthouden (hyaluronzuur).

De dermis bestaat uit twee lagen: de papillaire laag en de reticulaire laag.

Onder het stratum basale bevindt zich het stratum papillare. Deze laag bestaat uit collageenvezels en netwerken van elastische vezels. In deze laag komen onder andere fibroblasten, macrofagen, dendritische cellen, mestcellen, leukocyten, lymfocyten en plasmacellen voor. Deze laag bevat minder elastine- en collageenvezels.

Onder deze laag is het stratum reticulare. Dit is een veel dikkere laag van bindweefsel en deze bevat veel vezelmateriaal. Ongeveer 85% daarvan zijn collageenvezels.

Door de aanwezigheid van de vele bloedvaten in de dermis levert deze voedingsstoffen en speelt de dermis ook een rol bij de thermoregulatie. We vinden in de dermis ook verschillende zenuwreceptoren, de lichaampjes van Meissner, de lichaampjes van Krausse en de lichaampjes van Pacini. Ook de zweetklieren en de talgklieren bevinden zich in deze laag. De zweetklieren verzekeren een belangrijke rol in de temperatuurregeling van ons lichaam

Hypodermis of vetlaag

De hypodermis is de onderste huidlaag. Deze is voornamelijk opgebouwd uit vetcellen, de adipocyten. De hypodermis wordt vooral gebruikt voor vetopslag en deze speelt ook een rol bij de thermoregulatie.